De conceptuele beelden van de Japanse fotograaf Hiroshi Sugimoto brengen menige kijker in verwarring. Toch hebben zijn foto’s in sterke mate bijgedragen tot de veranderde status van de fotografie: van instrument om beelden vast te leggen tot hedendaags expressiemiddel. Ter gelegenheid van zijn overzichtstentoonstelling in Londen zoomen we in op zijn bekendste reeksen.
Wie is Wybrand Hendriks? Bij niet iedereen gaat direct een belletje rinkelen. Maar aan deze man heeft Haarlem in artistiek opzicht veel te danken. Terry van Druten, hoofd kunstverzamelingen van Teylers Museum in Haarlem, legt uit waarom dit museum een overzichtstentoonstelling aan Hendriks wijdt.
“Ik was totaal blown away”, zegt Jan Rudolph de Lorm over het moment dat hij voor het eerst oog in oog stond met een levensgroot portret van schildersmodel en activist Tonia Stieltjes. Modernist Jan Sluijters schilderde het rond 1920. “Ik keek naar zó’n krachtig portret van een zwarte vrouw, dat ik meteen besefte: dit is een heel belangrijk schilderij.”
De tentoonstelling Sleeping Beauty in het Amsterdamse fotografiemuseum FOAM richt de schijnwerpers op het virtuoze talent van de jonge Nederlandse modefotograaf Carlijn Jacobs, zonder dat de stereotypen van de commerciële beeldcultuur in vraag worden gesteld, of zelfs maar gerelativeerd.
Dit najaar is het kunstenfestival Europalia gewijd aan Georgië, dat sinds 1991 onafhankelijk is en nu deel wil uitmaken van de Europese Unie. In heel België staan er boeiende evenementen op het programma, zoals in het Museum Kunst & Geschiedenis, dat de Georgische cultuur, geschiedenis en kunst vanaf de oudheid belicht.
Christel en Ferenc Tóth vonden elkaar in de liefde voor elkaar en in die voor Russische iconen. De handel erin is anders dan andere kunstdisciplines, zo vertellen ze. Een gesprek met twee bevlogen kunsthandelaren.
De naam Yayoi Kusama roept perfecte plaatjes op van spiegelende ‘infinity rooms’, gestileerde pompoenen en vooral haar iconische stippen. Wie denkt er dan aan een spiernaakte Jan Schoonhoven, wiens huid zij in 1967 en plein public met haar polka dots beschildert? In het tijdperk van Provo en happenings manifesteert Kusama zich als een opvallende verschijning in de Nederlandse kunstscene.
Musée du Luxembourg brengt het verhaal van een buitengewone vriendschap tussen twee iconen van de 20e eeuw: Pablo Picasso en Gertrude Stein. Hij was de grondlegger van het kubisme en de picturale avant-garde, zij stond aan de spits van de literaire avant-garde. Zijn nalatenschap is indrukwekkend, de hare is dat al evenzeer. Maar wie en hoe bijzonder was die vrouw nu precies?
Met Carlo Bugatti begon een heuse familiesaga, die nog steeds fascineert. Hij was de vader van de beroemde beeldhouwer Rembrandt Bugatti, befaamd om zijn bronzen dierensculpturen, en van de niet minder befaamde autoconstructeur Ettore Bugatti. Carlo Bugatti maakte aan het begin van de 20e eeuw naam als ontwerper van uitgelezen meubelen, in een onvergelijkelijke stijl.
De beroemde oude meesters zijn vaste waarden in de kunstgeschiedenis en hebben in principe niet te lijden onder de veranderende mode. Hun ouderdom is echter tegelijk ook een handicap: oude iconografie en de mythologische, historische en religieuze verwijzingen vallen tegenwoordig bij veel minder mensen in de smaak, ondanks het grote succes van de recente Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum.
Honderd jaar geleden werd de Catalaanse kunstenaar Antoni Tàpies geboren. In bijna zeventig jaar, van 1940 tot 2011, creëerde hij zo’n negenduizend werken, waarin de materie een opvallend belangrijke rol speelt. BOZAR in Brussel toont dit najaar een volledig overzicht van zijn oeuvre.
De familie Brueghel speelde eeuwenlang een belangrijke rol in de Vlaamse schilderkunst. Te beginnen met stamvader Pieter Brueghel de Oude. Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch toont maar liefst vijf generaties schilders van deze beroemde schilderdynastie.
In ruim vier decennia heeft Ai Weiwei een indrukwekkend, uiterst gevarieerd en paradoxaal oeuvre tot stand gebracht. Als kunstenaar en activist put hij inspiratie uit zijn eigen levensloop en de wereldgebeurtenissen. Dat zijn meteen ook de bronnen van zijn woede, ironie en empathie. Een overzichtstentoonstelling in Rotterdam laat ons kennismaken met de vele facetten van zijn werk.
‘Sarah Lucas makes the everyday humorous. A lot of people don’t manage that.’ Deze uitspraak is van Damien Hirst, een van de Young British Artists die rond 1988 samen begon te exposeren en waartoe ook Sarah Lucas gerekend wordt. In een solotentoonstelling in Tate Britain zijn onder meer twee versies van haar werk Sandwich te zien, waarvan één in een combinatie met Cnut.
Art Basel is een venster op de markt van de hedendaagse kunst en de heersende trends. De Zwitserse beurs is in de loop der jaren uitgegroeid tot meest invloedrijke ter wereld, met een nog steeds groeiend aantal bezoekers. Voor de deelnemende galeries en de (gefortuneerde) verzamelaar is dit een van de hoogtepunten van het jaar.
Museum Catharijneconvent brengt een indrukwekkende ode aan Antwerpen. Een groot aantal topstukken van Vlaamse en Hollandse meesters is in Utrecht te zien. Bottom line: zonder Antwerpen met zijn 16e-eeuwse kunstmarkt naar bijna moderne snit zou de bloei van de Hollandse schilderkunst in de 17e eeuw niet mogelijk zijn geweest.
In de 18e eeuw veroverde Rosalba Carriera Europa met haar luchtige doch treffende pastelportretten. De Zwinger in Dresden toont nu een selectie van ruim 70 werken uit het omvangrijke oeuvre van deze Italiaanse kunstenaar, aangevuld met ambachtelijk design uit Venetië, de stad waar zij woonde en werkte.
De laatste jaren stijgt de aandacht voor de pioniersrol van de École des Beaux-Arts in Casablanca in de jaren zestig, toen kunstenaars als Farid Belkahia, Mohamed Melehi en Mohamed Chabâa, de Italiaanse kunsthistorica Toni Maraini en de Nederlandse Berberkunstexpert Bert Flint het kunstonderwijs dekoloniseerden. Het was een Bauhausachtige aanpak, maar geënt op het eigen patrimonium.
