De revival van de gekleurde diamant

Antwerpen is nog steeds de wereldhoofdstad van de diamant: zo’n 80 procent van de ruwe diamanten passeert door de Scheldestad. Dagelijks wordt er voor ongeveer 50 miljoen euro aan diamanten verhandeld, is de schatting. Met hun prachtige kleuren en weergaloze fonkeling behoren de gekleurde diamanten tot de meest gezochte edelstenen ter wereld. Elk stuk is uniek, want in zijn natuurlijke staat is slechts één op de tienduizend diamanten gekleurd (fancy color). Bleu de France, Dresden Green, Darya-ye-Noor, Wittelsbach-Graff, Golden Jubilee, Hope, Pink Star, Incomparable, Tiffany, Spirit of the Rose: stuk voor stuk legendarische gekleurde diamanten die tot de duurste ter wereld behoren. Arthur Langerman, van het Antwerpse Langerman Diamonds: “Historisch gezien waren de gekleurde diamanten de meest geliefde aan de Europese hoven.”

De wandeling met Willem Sijthoff

Willem Sijthoff komt gehaast en iets te laat binnenlopen in Capital Kitchen, het hippe restaurant op de begane grond van Capital C, centrum voor de creatieve industrie in de Wibautstraat in Amsterdam. De ondernemer komt direct ter zake en vertelt dat in het interieur, ont- worpen door stylist Maarten Spruyt, kunst en eten samenkomen, zoals alles wat met creativiteit te maken heeft in dit enorme gebouw met elkaar verbonden wordt. Kunstenaar Joep van Lieshout heeft, zo wijst Sijthoff, boven de centrale bar Het Wezen gecreëerd, een uit elkaar getrokken menselijk skelet dat symbool staat voor het blootleggen van de innerlijke mens. Een wandeling door 8.500 vierkante meter creativiteit.

De waarde van Rinus Van de Velde

In een mum van tijd sloeg de kunst van Rinus Van de Velde aan. Al snel werd hij ‘de James Dean van de Belgische kunstwereld’ genoemd, en enige tijd later ‘een van de boegbeelden van de Belgische hedendaagse kunst’. Eerst vertrekkend van gevonden foto’s, later zelfgenomen foto’s in zelfgebouwde decors en na zijn solo in het S.M.A.K. in 2016 opnieuw gevonden foto’s. Hij wordt nog altijd geassocieerd met grote houtskooltekeningen met onder het tafereel een tekst in handgeschreven blokletters. Aan de artistieke waarde van zijn werk twijfelt niemand. Elke tentoonstelling voert ons mee in een nieuwe etappe van zijn avontuurlijke oeuvre, een fictieve autobiografie in een groeiend aantal media. Galerie- eigenaar Tim Van Laere: “Ik ben onder de indruk van het aantal museumverzamelingen. Met de privécollecties erbij is er al werk van hem in twintig landen.”

Holbein de Jonge, een geniaal portrettist

Hans Holbein de Jonge staat te boek als een van de meest bedreven, veelzijdige en creatieve kunstenaars uit de eerste helft van de 16e eeuw. Hij is vooral bekend om zijn portretten, stuk voor stuk zowel een treffende afspiegeling van de heel eigen identiteit van de geportretteerde als van de erudiete cultuur, de mode en de luxe van de Renaissance. Nu er in de Verenigde Staten een allereerste overzichtstentoonstelling over hem plaatsvindt, blikken we terug op de boeiende carrière van deze Europeaan avant la lettre.

De wandeling met Lisette Pelsers

Buiten coronatijd trekt het Kröller-Müller Museum in Otterlo steevast grote aantallen buitenlandse bezoekers. Net zoals dat geldt voor alle andere musea, is het ook hier nu rustiger. Het is een rust die het museum wellicht nog meer recht doet. Bij onze wandeling doorheen het museum en de tuinen, vertoeven we in elk geval in goed gezelschap: dat van de directeur zelf.

Rachel Ruysch, de koningin van de bloemschilderkunst

In april 2013 bood een koper bij Artcurial, in Parijs, meer dan € 400.000 (exclusief kosten) voor een vaas met bloemen, geschilderd door een in onze tijd nog weinig bekende kunstenares, die bij leven en welzijn nochtans wijd en zijd befaamd was: Rachel Ruysch. In december van datzelfde jaar vestigde Sotheby’s Londen een wereldrecord voor een werk van haar, dat 1,4 miljoen pond opbracht. Wie was die Hollandse kunstenares, die actief was in de tweede helft van de 17e en de eerste helft van de 18e eeuw, in haar tijd beschouwd als de beste bloemschilder van Europa?

Binnenkijken bij Sandra Kruisbrink

Sandra Kruisbrink (°1961, Laren) houdt van de stad, maar zeker ook van verlaten plekken. Ze wandelt graag en lang door onherbergzame landschappen ergens in de wereld en houdt van tuinieren op haar dakterras in de Watergraafsmeer. Bij wandelen en tuinieren neemt de natuur op den duur de regie over, zo valt haar op. “Soms wil ik tijdens het tuinieren de na- tuur in een bepaalde richting duwen, maar dan word ik toch verleid om iets anders te doen. Bij mijn tekeningen werkt het het- zelfde. Zowel de planten als de tekening lijken hun eigen wil te hebben en mij mee te nemen naar hun wereld.”

Italiaanse futuristen

In de winter van 1912 staan vijf keurig geklede mannen op een stoeprand in Parijs. Netjes op een rij kijken zij indringend in de camera. Het zijn de Italiaanse kunstenaars Luigi Russolo, Carlo Carrà, Umberto Boccioni en Gino Severini, met in hun midden de dichter Filippo Tommaso Marinetti. Niemand zou zo op het eerste gezicht denken dat deze heren de wereld radicaal willen veranderen. Samen met collega-kunstenaar Giacomo Balla, die op de foto ontbreekt, vormen zij de eerste generatie Italiaanse futuristen. De meest extreme avant-garde kunststroming uit het begin van de twintigste eeuw.

Hoe Yves Saint Laurent kunst omtoverde tot mode

Zestig jaar geleden begon Yves Saint Laurent (1936-2008) aan een fascinerend avontuur in het teken van de haute couture. Hij zou uitgroeien tot een van de meest creatieve en invloedrijke modeontwerpers van de tweede helft van de 20e eeuw. Die zestigste verjaardag wordt nu gevierd met een bijzonder originele tentoonstelling, getiteld Yves Saint Laurent aux musées.

Schatten uit de bronstijd

De bronstijd wordt doorgaans als de eerste bloeitijd van de Europese cultuur gezien. Het is de periode die aanbrak rond 2.700 v.C. en tot ongeveer 800 v.C. duurde. De volkeren die toen op ons continent leefden, worden vaak gezien als primitief, maar lieten niettemin objecten van uitgelezen makelij na. Bij gebrek aan geschriften weten we weinig over hun sociale, politieke en culturele organisatie. En juist door dat gebrek aan kennis krijgt de verbeelding de vrije loop. De geromantiseerde geschiedenis van de natiestaten deed daar nog een flinke schep bovenop. Een van de vele paradoxen van die nog altijd raadselachtige periode is het verbluffende vakmanschap van de ambachtslieden, van wie de meesten in kleine gehuchten van amper een tiental woningen leefden.

Hito Steyerl neemt de kunstwereld op de korrel

Hito Steyerl is wellicht een van de meest spannende artistieke  persoonlijkheden van vandaag. Kritisch maar met een kwinkslag wijst ze ons al dertig jaar op onderbelichte maatschappelijke kwesties, zoals overheidscontrole en koloniaal geweld. Internationaal wordt ze intussen beschouwd als één van de invloedrijkste kunstenaars van haar generatie. Houdt ze ook haar eigen macht een spiegel voor?

Christien Meindertsma

Ze was een van de ambassadeurs tijdens de jongste Dutch Design Week en reisde tussendoor naar Londen voor de uitreiking van de Earthshot Prize. In opdracht van Prins William ontwierp ze de trofee. Hoewel haar leerkrachten aan Dutch Design Academy haar werk niet onmiddellijk begrepen, maakt het nu deel uit van de meest prestigieuze museumcollecties.

Tarot: de Renaissance in het klein

De allervroegste tarotkaarten die we kennen komen uit het Italië van de 15e eeuw. Door de daaropvolgende eeuwen heen hebben de onnavolgbare wegen van het lot deze wonderbaarlijke miniatuurtjes van de adellijke hoven naar hedendaagse privécollecties gebracht. Vandaag kunt u ze gaan bekijken in het Musée Français de la Carte à Jouer.

Claus Sluter herontdekt

In maart 2021 verrijkte het Rijksmuseum in Amsterdam zijn indrukwekkende collectie Nederlandse werken met een werk van een kunstenaar voor wie het museum al lang belangstelling koesterde: Claus Sluter. De sculptuur van bukshout verbeeldt een Calvarie: de kruisiging van Christus, met Maria en de apostel Johannes. De kunstenaar kwam een tijdje geleden weer in de belangstelling dankzij de bestseller De Bourgondiërs van Bart Van Loo. In de 14e eeuw speelde Sluter een belangrijke rol in de bloei van de Bourgondische kunst. De herontdekking van deze sculptuur van een van de grootste meesters van de middeleeuwse beeldhouwkunst herinnert ons eraan hoe geniaal en vernieuwend hij was. Het is een verbluffend staaltje van zijn technisch vakmanschap en het zowel complexe als heldere naturalisme waar hij zijn faam aan dankte.

Mooi Oud

Vincent van Gogh, Odilon Redon, Pablo Picasso, Jan Toorop, Bart van der Leck. Het zijn de paradepaardjes van de collectie moderne meesters die Helene Kröller-Müller in de eerste decennia van de vorige eeuw voor haar museum verwierf. Dat Helene ook oude tekeningen verzamelde weet vrijwel niemand. Tot nu toe. Het Kröller-Müller Museum haalt ze voor eens en altijd uit de schaduw.

Binnenkijken bij Heleen Levano

In een schoolgebouw in Broek in Waterland werkt beeldhouwer Heleen Levano (°1941) aan een groot beeld van Willem van Oranje en diens geliefde Charlotte. De opdracht blijkt een welkome afleiding.  “Ik heb twee vreselijke jaren achter de rug. Mijn dochter is gestorven, mijn hond Pietje is dood en mijn zus is overleden. In een wereld waar het altijd gaat over geld en belangen, maak ik een beeld over de liefde.”

Josef Hoffmann, voorloper van art deco

‘Geen nutteloze ornamenten’: dat had het credo van de Oostenrijker Josef Hoffmann kunnen zijn. Al van meet af aan was hij geboeid door de rationalistische theorieën van zijn landgenoot Otto Wagner, zijn leerkracht architectuur. Toen hij de Britse experimenten op het gebied van sierkunst ontdekte, versterkte dat nog meer zijn drang naar soberheid, die hij deelde met de andere kunstenaars van de Wiener Werkstätte.

De verzamelaar in Lagerfeld

Deze herfst en in de lente van volgend jaar gaat bij Sotheby’s de collectie van Karl Lagerfeld onder de hamer. Het ensemble komt uit zijn woningen in Frankrijk en Monaco en telt meer dan duizend lots. Het vormt een afspiegeling van de man, de mythe en de uitgelezen smaak van de geniale couturier. Modeliefhebbers zullen op deze veiling zeker aan hun trekken komen.